Δυστυχώς η πανδημία του κορωνοϊού συνεχίζει να μαστίζει και το λαό μας, γεγονός που καθιστά προτεραιότητα όλων μας την αντιμετώπιση της, συμπεριλαμβανομένου και του φοιτητικού κινήματος. Γι’ αυτό το Κράτος θα πρέπει να δώσει όλες του τις δυνάμεις έστω και τώρα, στην ουσιαστική και άμεση ενίσχυση του Δημόσιου Συστήματος Υγείας, μακριά από τις λογικές της λιτότητας που το αποδυνάμωσαν σημαντικά τα τελευταία χρόνια και άφησαν εκτεθειμένους τους επαγγελματίες υγείας που καλούνται σήμερα να δώσουν τη μάχη στην πρώτη γραμμή.
Τα μέτρα που πάρθηκαν και λογικά θα συνεχίσουν να ενισχύονται σε αρκετές χώρες που η πανδημία εξαπλώνεται με ένταση, προφανώς δημιουργούν σωρεία άλλων προβλημάτων πέραν του τομέα της υγείας. Ήδη η όλη κατάσταση επηρεάζει την οικονομία του τόπου μας, με αρνητικότατες επιπτώσεις πρωτίστως στα λαϊκά στρώματα της κυπριακής κοινωνίας. Είναι γι‘ αυτό που κρίνουμε σημαντικό πως το φοιτητικό κίνημα, παράλληλα πρέπει να αναδεικνύει και αυτά τα ζητήματα, που επηρεάζουν αρνητικά τους φοιτητές και τις οικογένειες , ώστε να παρθούν τα κατάλληλα μέτρα έγκαιρα.
Προς αυτήν την κατεύθυνση προτείνουμε όπως οι πιο κάτω παρατηρήσεις και εισηγήσεις να αποσταλούν στο Υπουργείο Παιδείας και όπου αλλού κρίνεται αναγκαίο για να ληφθούν σοβαρά υπόψιν.
1. Σωστά αποφασίστηκε η μη διεξαγωγή μαθημάτων και άλλων δραστηριοτήτων σε όλους τους χώρους των Πανεπιστημίων σε Κύπρο, Ελλάδα, Η.Β. αλλά και αλλού. Το γεγονός αυτό οδήγησε προφανώς στην παράταση της υποβολής των αιτήσεων της Κρατικής Φοιτητικής Μέριμνας μέχρι τις 30 Απριλίου 2020. Παρόλα αυτά οι μέρες που προσφέρονται πριν τη νέα προθεσμία, ώστε οι φοιτητές να εξασφαλίσουν τα απαραίτητα έγγραφα, δεν ανταποκρίνεται στα νέα δεδομένα, κυρίως για τους φοιτητές που σπουδάζουν Ελλάδα. Με το νέο διάταγμα της Ελληνικής Κυβέρνησης, όλες οι δομές των Ελληνικών Πανεπιστημίων αναστέλλουν τη λειτουργία τους μέχρι τις 10 Απριλίου 2020 και απευθείας ακολουθούν οι αργίες του Πάσχα. Όλα αυτά βέβαια εκτός νέας περαιτέρω πιθανής αναστολής της λειτουργίας τους. Έτσι αρκετοί φοιτητές που σπουδάζουν στο εξωτερικό, ειδικά Ελλάδα και βρίσκονται σήμερα Κύπρο, δεν θα μπορέσουν να εξασφαλίσουν τα απαραίτητα έγγραφα για την ολοκλήρωση της αίτησης, καθώς δύσκολα θα μεταβούν πίσω στους χώρους σπουδών τους πριν την λήξη της προθεσμίας ή ακόμη και να μεταβούν δύσκολα θα προλάβουν να εξασφαλίσουν τις απαραίτητες βεβαιώσεις. Θα πρέπει να ληφθεί υπόψιν ότι αρκετά έγγραφα, όπως οι βεβαιώσεις φοίτησης, εκδίδονται από συγκεκριμένες γραμματείες Σχολών της Ελλάδας έως και μια εβδομάδα μετά την αίτηση έκδοσης τους. Παράλληλα η αποστολή των εγγράφων στην Κύπρο μέσω ταχυδρομείου χρειάζεται από δύο μέρες έως και μια εβδομάδα. Για όλα αυτά θεωρούμε ότι το Υπουργείο Παιδείας πρέπει να παρατείνει την προθεσμία υποβολής των αιτήσεων της Κρατικής Φοιτητικής Μέριμνας τουλάχιστον μέχρι τις 29 Μαΐου 2020, ημέρα Παρασκευή.
2. Σε περίπτωση που υπάρξουν νέες αρνητικές εξελίξεις και παράταση των μέτρων ή και αποφάσεις για νέα μέτρα σε Κύπρο, Ελλάδα ή σε άλλη χώρα που υπάρχουν Κύπριοι φοιτητές, τότε θα πρέπει να είναι σε θέση η Υπηρεσία Φοιτητικής Μέριμνας για να δώσει εκ νέου παράταση. Επίσης θα πρέπει να υπάρξει ευελιξία από πλευράς της Υπηρεσία Φοιτητικής Μέριμνας, για να γίνονται αποδεκτές εκπρόθεσμες αιτήσεις, εάν υπήρχε αντικειμενική δυσκολία από τον αιτητή ένεκα της κατάστασης.
3. Είναι δεδομένο πως οι επιπτώσεις στην οικονομία, οδήγησαν και θα συνεχίζουν να οδηγούν σε σοβαρές επιπτώσεις και σε εργασιακά ζητήματα. Αρκετές οικογένειες θα δουν μείωση του οικογενειακού τους εισοδήματος. Παράλληλα με τα όποια μέτρα θα παρθούν από το Κράτος, προτείνουμε αρχικά να παρθούν και τα πιο κάτω μέτρα που θα βοηθήσουν την κατάσταση.
i) Για τις φοιτητικές εστίες των δημοσίων ιδρυμάτων, επειδή ακριβώς υπάρχουν κοινωνικοοικονομικά κριτήρια όταν γίνονται αιτήσεις για εξασφάλιση της εστίας, να εξαιρεθούν πληρωμής οι διαμένοντες για τους μήνες Μαρτίου, Απριλίου και Μαϊου, αφού όλες οι ακαδημαϊκές δραστηριότητες θα είναι εξ’ αποστάσεως. Εκεί που δόθηκαν δόσεις για τους μήνες αυτούς να επιστραφούν.
ii) Για τους υπόλοιπους φοιτητές των Τριτοβάθμιων Ιδρυμάτων στη Κύπρο που ενοικιάζουν διαμέρισμα για σκοπούς φοίτησης και ένας εκ των δύο γονέων τουλάχιστον συμμετέχει στο Πρόγραμμα Στήριξης Δημοσιονομικής Φύσεως για Αντιμετώπιση των επιπτώσεων του κορωνοϊου και όσα άλλα τέτοια μέτρα παρθούν εργασιακής φύσεως, άρα εμπίπτουν σε όσους θα μειωθούν τα μηνιαία εισοδήματα τους, ή αν ο ίδιος ο φοιτητής συμμετέχει στο Πρόγραμμα (πλήρη ή μερική απασχόληση), να δοθεί επίδομα στήριξης ύψους €200. Επίσης αν υπάρχουν περιπτώσεις οικογενειών που θα δεχτούν μειώσεις στα εισοδήματα τους ένεκα της κατάστασης και ανήκουν σε επαγγελματικές ομάδες που δεν καλύπτονται στα σχέδια του Προγράμματος, να λάβουν επίσης το επίδομα. Παράδειγμα αποτελούν όσοι θα απολυθούν αυτό το διάστημα στον ιδιωτικό τομέα και που οι εργοδότες τους δεν θα αξιοποιήσουν ή δεν συμπεριλαμβάνονται στο Πρόγραμμα αλλά ούτε θα εισακούσουν τις πρόσφατες προτροπές του Κράτους και θα προχωρήσουν ή προχώρησαν τελικά σε απολύσεις. Είναι αυτονόητο ότι περιπτώσεις που θα βρεθούν στην ανεργία, παρά τα μέτρα, να βρεθούν σε προτεραιότητα για το επίδομα αυτό.
iii) Φοιτητές που ενοικιάζουν στο εξωτερικό και συμπεριλαμβάνονται σε όσα αναφέρονται στο σημείο 3 ii) , να εξεταστεί το ενδεχόμενο να τύχουν περαιτέρω στήριξης πέραν των 750 ευρώ, ειδικά σε περιπτώσεις που κάποιος από τους γονείς ή και οι δύο λόγω της κατάστασης χάσουν τις εργασίες τους. Μάλιστα σε περίπτωση που είναι αδύνατον να πληρωθούν ενοίκια από την οικογένεια το αμέσως επόμενο διάστημα και υπάρξει ζήτημα έξωσης πριν την λήξη των μέτρων για επαναπατρισμό τους στη Κύπρο, να υπάρξει η δυνατότητα έγκαιρης πληρωμής των ενοικίων από το Κράτος σε πρώτη φάση υπό μορφή δανεισμού ή της εξεύρεσης χώρου διαμονής για το επόμενο διάστημα, μέσα από ενέργειες των Πρεσβειών της Κ.Δ.. Βέβαια αν δεν είναι εφικτός πρωτίστως ο επαναπατρισμός τους. Στην Κύπρο θεωρούμε αυτονόητο ότι δεν θα γίνονται εξώσεις για τέτοιους λόγους το αμέσως επόμενο διάστημα, εφόσον θα εφαρμοστούν οι πρόσφατες αποφάσεις που λήφθηκαν από τη Κυβέρνηση.
4. Για τους φοιτητές των Ιδιωτικών Πανεπιστημίων να αποσταλούν οδηγίες στα Ιδιωτικά Πανεπιστήμια ώστε:
i) Nα μη στερήσουν από κανένα φοιτητή, ένεκα των οφειλών του, είτε να μην παρακαθίσει στις τελικές εξετάσεις, είτε να του στερηθεί η πρόσβαση στο ηλεκτρονικό σύστημα του Πανεπιστημίου, είτε να αποκλειστεί από την παρακολούθηση των εξ αποστάσεων μαθήματων μέσω διαδικτύου κ.ο.κ..
ii) Όσοι φοιτητές ένεκα της κατάστασης δεν μπορέσουν το διάστημα αυτό να παρακολουθήσουν όλα ή συγκεκριμένα μαθήματα εξ΄ αποστάσεως για αντικειμενικούς λόγους, να τους δίνεται η δυνατότητα, εφόσον οι ίδιοι το επιλέξουν, να μην παρακαθίσουν σε τελική εξέταση για αυτά τα μαθήματα και να τους αφαιρεθεί το κόστος αυτών από το συνολικό κόστος του εξαμήνου.
iii) Ένεκα του πιεσμένου προγράμματος εξετάσεων, εργαστηρίων κλπ που θα προκύψει φυσιολογικά στα Ιδιωτικά Πανεπιστήμια όταν το επιτρέψουν οι συνθήκες, η ‘Β εξεταστική του ερχόμενου Σεπτέμβρη να είναι δωρεάν για όσους φοιτητές θα παρακαθίσουν μαθήματα.
iv) Όσων φοιτητών Ιδιωτικών Πανεπιστημίων, οι οικογένειες τους εμπίπτουν στο Πρόγραμμα Στήριξης Δημοσιονομικής Φύσεως για Αντιμετώπιση των επιπτώσεων του κορωνοϊού, όπως περιγράφεται και στο σημείο 3ii και θα προκύψει μείωση εισοδημάτων, να προχωρήσουν τα πανεπιστήμια σε μείωση των διδάκτρων για το παρόν εξάμηνο. Προτείνουμε μείωση 30%.
5. Όσο αφορά το επίδομα των €750 για κάλυψη των εξόδων των φοιτητών που σπουδάζουν σε Εκπαιδευτικά Ιδρύματα Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης του εξωτερικού, και δεν επέστρεψαν στην Κύπρο, έχουμε παρατηρήσει τα εξής όπου και πρέπει να διορθωθούν:
i) Υπάρχουν περιπτώσεις φοιτητών που ενώ δημιούργησαν λογαριασμό, δεν τους στάλθηκε μήνυμα στο ηλεκτρονικό ταχυδρομείο τους για επιβεβαίωση του λογαριασμού. Προτείνουμε όπως δοθεί συγκεκριμένη τηλεφωνική γραμμή δημόσια από το Υπ. Παιδείας για τεχνική υποστήριξη γενικότερα, καθώς μέσω του email που ήδη δόθηκε, υπάρχει κίνδυνος να μην υπάρξει επίλυση των προβλημάτων ουσιαστικά και έγκαιρα. Η ίδια υποστήριξη να δίνεται και για περιπτώσεις που θελήσει ο φοιτητής να διορθώσει λάθη στην αίτηση του και προκύψουν απορίες κ.ο.κ..
ii) Στις περιπτώσεις που δοθούν λάθος στοιχεία από τον αιτητή και υπάρχει ζήτημα στο να προχωρήσει η αίτηση του (ο ίδιος ο αιτητής δεν αντιλήφθηκε το λάθος και δεν προχώρησε σε διόρθωση της αίτησης) το Υπ. Παιδείας να φροντίσει για την άμεση ενημέρωση του αιτητή όταν θα εξεταστεί η αίτηση του, ώστε να προχωρήσει στην διόρθωση της αίτησης, ώστε να μην δημιουργηθεί αχρείαστη καθυστέρηση, πόσο μάλλον απόρριψη της αίτησης.
6. Για το ζήτημα που προέκυψε με τις δηλώσεις συγγραμμάτων στην Ελλάδα μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας Εύδοξος, που αφορά άμεσα τους Κύπριους φοιτητές των Ελληνικών Τριτοβάθμιων Ιδρυμάτων, φαίνεται από τις δημόσιες τοποθετήσεις των Συνδέσμου Εκδοτών Επιστημονικών Βιβλίων, ότι από στιγμής που υπάρχει νομικό ζήτημα για την εξασφάλιση των συγγραμμάτων στους φοιτητές σε ηλεκτρονική μορφή, υπάρχει πρόθεση για την κάτοικόν αποστολή των βιβλίων. Οι αιτήσεις δήλωσης συγγραμμάτων ξεκινούν θεωρητικά 7 Απριλίου, με υπαρκτό τον κίνδυνο να μην ξεκινήσουν εάν δεν υπάρξει οριστική λύση. Δεδομένου ότι τα εξ’ αποστάσεως μαθήματα στα πλείστα Ιδρύματα στην Ελλάδα πραγματοποιούνται ήδη, θεωρούμε ότι θα πρέπει το Υπ. Παιδείας να ζητήσει πλήρη ενημέρωση, ώστε να γίνουν έγκαιρα οι όποιες ενέργειες για μην μείνει κανένας Κύπριος φοιτητής χωρίς συγγράματα ή να του παραδοθούν καθυστερημένα, ενώ θα κοντεύουμε σε εξεταστική περίοδο.
Από μεριάς μας προτείνουμε ως πιο εφικτή λύση την κάτοικόν αποστολή των συγγραμμάτων. Έτσι όταν αρχίσουν οι αιτήσεις, οι Κύπριοι φοιτητές να μπορούν να δηλώσουν για διεύθυνση παράδοσης τους είτε το χώρο διαμονής τους στην Ελλάδα είτε της Κύπρου, ανάλογα με του που θα βρίσκονται. Θα πρέπει προηγουμένως να γίνουν οι κατάλληλες διευθετήσεις ώστε όσοι Κύπριοι φοιτητές δηλώσουν διεύθυνση παράδοσης στην Κύπρο, να γίνει οργανωμένα η μαζική αποστολή των συγγραμμάτων στην Κύπρο και να αποσταλούν από εκεί και πέρα σε κάθε φοιτητή χωρίς κάποια χρέωση, με ευθύνη του δικού μας Υπ. Παιδείας.
7. Σε σχέση με το ζήτημα σταδιακού επαναπατρισμού και στήριξης των φοιτητών του εξωτερικού, μετά και τις τελευταίες ανακοινώσεις των Υπουργών Υγείας και Εξωτερικών, θα πρέπει να εξεταστούν και τα παρακάτω:
i) Σε σχέση με το πρόγραμμα από την Εθνική Ομοσπονδία Κυπρίων Ηνωμένου Βασιλείου, υπό την αιγίδα του Υπουργείου Εξωτερικών, για αποστολή δωρεάν πακέτου βασικών ειδών διατροφής σε φοιτητές που βρίσκονται στο Η.Β., θα πρέπει να υπάρξει ετοιμότητα για την εξασφάλιση τέτοιου πακέτου σε οποιαδήποτε χώρα υπάρχουν Κύπριοι φοιτητές και ειδικότερα εκεί που η κατάσταση είναι κρίσιμη και ίσως εμφανιστούν ζητήματα σε είδη διατροφής κ.ο.κ.. (πχ. Ιταλία, Ισπανία).
ii) Σε σχέση με τη δυνατότητα για τους φοιτητές του Η.Β., για αποστολή ηλεκτρονικού μηνύματος σε ιατρούς για παροχή βοήθειας, θα πρέπει να γίνουν άμεσες ενέργειες από τη Κ.Δ. ώστε να υπάρξει δυνατότητα επικοινωνίας με επαγγελματίες υγείας σε όλες τις χώρες που υπάρχουν Κύπριοι φοιτητές. Ακόμα αν παραστεί ανάγκη Κύπριος φοιτητής το επόμενο διάστημα να τύχει ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης σε ιδιωτικό κέντρο, ένεκα του φόρτου των δημόσιων κέντρων, να γίνει κάλυψη των όποιων εξόδων.
iii) Να αρχίσει άμεσα και χωρίς άλλη καθυστέρηση η έναρξη εξέτασης των αιτήσεων του επιδόματος 750 ευρώ για τους κύπριους φοιτητές του εξωτερικού και κατάθεση του επιδόματος ταυτόχρονα. Ήδη γίναμε δέκτες τηλεφωνημάτων από γονείς που λόγω της κατάστασης αντιμετωπίζουν σοβαρή οικονομική δυσκολία για κάλυψη των αναγκών των παιδιών τους που μένουν εξωτερικό. Τέτοιες περιπτώσεις τις παραπέμπουμε ήδη στις Πρεσβείες. Ευελπιστούμε για την πλήρη στήριξη τους χωρίς καθυστέρηση.
iv) Ανακοινώθηκε πως θα υπάρξει οργανωμένος επαναπατρισμός Κυπρίων φοιτητών που ανήκουν στις ευπαθείς ομάδες. Θεωρούμε ότι θα πρέπει να εξεταστεί άμεσα και ο σταδιακός επαναπατρισμός φοιτητών που αντικειμενικά αντιμετωπίζουν άλλα σοβαρά προβλήματα που απαιτούν την επιστροφή τους. Θα πρέπει δηλαδή να μπουν ως δεύτερη προτεραιότητα. Τέτοιες περιπτώσεις είναι:
– Όσων λήγουν τα συμβόλαια ενοικίασης τους το επόμενο διάστημα και θα επωμισθούν σοβαρό κόστος για την περαιτέρω διαμονή τους. Αν χρειαστεί να παραχωρηθεί με ευθύνη του Κράτους, χώρος διαμονής εκεί όπου δεν θα επιτευχθεί ο επαναπατρισμός τους σύντομα (όπως περιγράφεται στο σημείο 3iii).
– Όσοι αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα υγείας που δεν εμπίπτουν όμως στις ευπαθείς ομάδες σύμφωνα με το διάταγμα του Υπουργείο Υγείας και είναι δύσκολη η παρακολούθηση του ζητήματος υγείς τους εξωτερικό με τα σημερινά δεδομένα. Επίσης φοιτητές που έχουν προγραμματίσει εγχειρήσεις, επεμβάσεις, θεραπείες κ.ο.κ. σε ιατρικά κέντρα στην Κύπρο ή αλλού στο εξωτερικό και δεν μπορεί να υπάρξει καθυστέρηση τους, να διευθετηθεί ο επαναπατρισμός τους ή η μετάβαση τους εκεί και όπου πρέπει.
v) Θα πρέπει το Κράτος να είναι σε ετοιμότητα λήψης όλων των απαραίτητων μέτρων για όσους θα φιλοξενηθούν σε χώρους καραντίνας μετά τον επαναπατρισμό τους, κάτι που πρέπει να θεωρείται δεδομένο. Να αποφευχθούν αδυναμίες που προέκυψαν. Επίσης να διασφαλιστεί η παροχή διαδικτύου για τους φοιτητές που θα φιλοξενηθούν στους χώρους αυτούς, λόγω του ότι θα τους είναι απαραίτητο για τις εργασίες τους, για τα εξ’ αποστάσεως μαθήματα αλλά και για τις ηλεκτρονικές εξετάσεις που θα έχουν.
vi) Να καταρτιστεί σχεδιασμός με συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα και για τους υπόλοιπους φοιτητές που επιθυμούν να επιστρέψουν, πέραν των προτεραιοτήτων που θα τεθούν, για επαναπατρισμό τους το συντομότερο δυνατόν. Το συνολικό σχέδιο θα πρέπει να είναι ολοκληρωμένο, με ξεκάθαρες για τον κόσμο διαδικασίες.
Αν για τα πιο πάνω υπάρχουν ήδη λύσεις ή θα προκύψουν, να τύχουμε ως ΠΟΦΕΝ άμεσης και λεπτομερής ενημέρωσης για να μεταφερθούν οι πληροφορίες άμεσα στους φοτιητές.
30 Μαρτίου 2020